Aparat ortodontyczny składa się z elementów, z których każdy ma określoną funkcję i przyczynia się do tego, że zęby stopniowo zmieniają swoje położenie. Jednym z takich elementów są ligatury.
Ligatury to inaczej popularne gumki. Są one wykorzystywane w aparatach ortodontycznych stałych, choć nie we wszystkich – na przykład aparaty samoligaturujące nie wymagają ich stosowania. Ligatury z reguły wymienia się przy każdej wizycie, a ich zadaniem jest podtrzymywanie łuku w zamkach aparatu, by nie przesuwał się on ani nie wypadał.
Dla wielu pacjentów to właśnie ligatura jest najważniejszym elementem aparatu ortodontycznego, ponieważ są one dostępne w wielu kolorach. Młodzi pacjenci zwykle lubią eksperymentować i na każdej z wizyt decydują się na gumki w innym kolorze. Niektórzy serwują sobie tęczowe uśmiechy, zakładając na każdy zamek ligaturę w innym kolorze. Pacjentom, którym zależy na tym, by w miarę możliwości aparat mniej rzucał się w oczy doradzane są ligatury w kolorze zbliżonym do koloru zębów lub przezroczyste. Jeśli jednak chodzi o te ostatnie, najłatwiej ulegają one przebarwieniom pod wpływem spożywanych pokarmów.
Chcąc uniknąć przebarwień ligatur w aparatach ortodontycznych, powinniśmy zrezygnować z dań i napojów barwiących, a więc przede wszystkim czerwonych owoców i warzyw, czerwonego wina, przypraw takich jak curry czy kurkuma, ale także kawy, herbaty i coca-coli. Ostrożnie też z pokarmami zawierającymi duże ilości barwników!
Wiadomo, że z wielu tych rzeczy niełatwo zrezygnować, zwłaszcza na dwa lata, bo tyle średnio trwa leczenie ortodontyczne. By zminimalizować ryzyko przebarwień ligatur polecamy pić napoje przez słomkę (mniejszy kontakt napoju z zębami), a zaraz po spożyciu barwiących produktów, dokładnie wyszczotkować zęby.